In government offices, tea isn’t just a drink — it’s a culture, a ritual, and sometimes, the only working decision-making platform. Every department, from Collectorate to Block, has one sacred tradition — The Chai Sabha.

It starts with one babu stretching dramatically. “Bhai… chai ta darkar. Brain is not functioning,” declares Rajesh Babu. Within seconds, chairs squeak, drawers close, and an entire unit migrates towards the nearest tea stall — the unofficial HR department of Government.

At Muna Bhai’s stall, steam rises like divine smoke. Orders fly — “Regular sugar?” “Special kadak?” Plastic chairs form a mini-assembly, and during this time files in the office take a tea break too. Between sips, come the eternal questions of governance:

“When will the promotion list come?”
“Cadre restructuring kab hoba?”
“Who’s being transferred where?”
“Did you hear that viral story from Port Department?”

Laughter explodes louder than the pressure cooker behind the counter. Gossip, policy, and wisdom — all blend perfectly with ₹10 tea and biscuits.

No constitution defines it, but every babu knows: whoever finishes first — pays. Thus begins the silent war of the last sip. Some sip each drop of tea with such devotion that it feels the cup will take longer to finish than a government recruitment process. A few suddenly discover an “urgent call” and vanish like bureaucratic files during transfer season, while others stare pensively into the distance — as if they’re conducting groundbreaking research on the geometry of the nearby electric pole. And so the ritual continues, until someone — noble or naïve — finally pays the bill. But in the next Chai Sabha, that same person becomes the slowest tea drinker in the group. In the grand diplomacy of tea stalls, every unpaid cup finds its payer — someday.

Panic strikes as the Deputy Director appears. Cups freeze mid-air. Then he smiles: “Aau gote cup de Muna. Meeting cancel heigala.” Collective relief. Lesson learned — even the boss needs chai.

Debates flare — transfers, promotions, cadre politics. Someone jokes, “Ei chai sabha re mo IQ increase hela.” Another replies, “IQ increase hela ki BP increase hela?” Laughter echoes through the lane — citizens passing by think a policy reform is underway.

After fifteen minutes of deep analysis and zero file movement, everyone returns refreshed. Files reopen, but now with new gossip energy.

Final Note

Some say the Chai Sabha wastes time. Insiders know better — it’s the training academy, planning cell, and therapy corner rolled into one. Over steaming cups, babus decode circulars, clarify rules, share wisdom, and rebuild the spirit of office camaraderie.

Though — every cup carries one eternal suspense: who will pay this time?
In the Chai Sabha, friendship is brewed daily — with gossip, laughter, and one extra spoon of sugar.

And of course — even settling the chai bill feels like signing a peace treaty.
Though regular participation in the Chai Sabha may make everyone a little poorer in pocket, it surely makes them richer in knowledge, one step closer in relationships, and braver in facing the ever-growing pile of files.
The Chai Sabha may not be an official break — but it is a space for sharing knowledge, solving problems, and building camaraderie among colleagues.

ସରକାରୀ ଅଫିସ୍‌ରେ, ଚା’ କେବଳ ଏକ ପାନୀୟ ନୁହେଁ - ଏହା ଏକ ସଂସ୍କୃତି, ଏକ ରୂପରେ ରୀତିକଥା, ଏବଂ କେତେକ ସମୟରେ, ଏକମାତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାର ପ୍ଲାଟଫର୍ମ। କଲେକ୍ଟରେଟ୍ ଠାରୁ ବ୍ଲକ ଅଫିସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିଭାଗରେ ଗୋଟିଏ ପବିତ୍ର ପରମ୍ପରା ଅଛି - ଚା ସଭା।

ଏହା ଜଣେ ବାବୁଙ୍କ ନାଟକୀୟ ଭାବରେ ପ୍ରସାରଣ ସହିତ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। "ଭାଇ... ଚା ତ ନିହାତି ଦରକାର । ମସ୍ତିଷ୍କ ଆଉ କାମ କରୁନାହିଁ," ରାଜେଶ ବାବୁ ଘୋଷଣା କରନ୍ତି । କିଛି ସେକେଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ, ଚେୟାରଗୁଡ଼ିକ ଶବ୍ଦ କରେ, ଡ୍ରୟରଗୁଡ଼ିକ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ, ଏବଂ ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ୟୁନିଟ୍ ନିକଟତମ ଚା ଷ୍ଟଲ୍ ତଥା ସରକାରଙ୍କ ଅନଧିକୃତ HR ବିଭାଗ ଆଡକୁ ଅଗ୍ରସର ହୁଏ ।

ମୁନା ଭାଇଙ୍କ ଷ୍ଟଲ୍ ରେ, ଦିବ୍ୟ ଧୂଆଁ ପରି ବାଷ୍ପ ଉଠୁଥାଏ। ଅର୍ଡର ଗୁଡିକ ଗୁଞ୍ଜରଣ ହେଉଥାଏ - "ନିୟମିତ ଚିନି?" "ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କଡ଼କ?" ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଚେୟାରଗୁଡ଼ିକ ଏକ ଛୋଟ-ସମାବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରେ, ଏବଂ ଅଫିସରେ ଫାଇଲଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ଚା ବିରତି ନିଅନ୍ତି। ଅଳ୍ପ କିଛି ଚା ପାନକରିବା ପରେ , ଶାସନର ଚିରନ୍ତନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକ ଆସେ:

"ପଦକ୍ଷେପ ତାଲିକା କେବେ ଆସିବ?"
"କ୍ୟାଡର ପୁନର୍ଗଠନ କେବେ ହେବ?"
"କାହାକୁ କେଉଁଠାରେ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଉଛି?"
"ବନ୍ଦର ବିଭାଗରୁ ଆପଣ କ'ଣ ସେହି ଭାଇରାଲ କାହାଣୀ ଶୁଣିଛନ୍ତି?"

କାଉଣ୍ଟର ପଛରେ ଥିବା ପ୍ରେସର କୁକର ଅପେକ୍ଷା ହସ ଜୋରରେ ଫୁଟି ଉଠେ । ଗପ, ନୀତି ଏବଂ ଜ୍ଞାନ - ସବୁ ₹୧୦ ଚା ଏବଂ ବିସ୍କୁଟ ସହିତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ମିଶି ଯାଆନ୍ତି ଏବଂ ଏକ ମନୋରମ ପରିବେଶରେ ପରିଣତ ହୁଏ ।

କୌଣସି ସମ୍ବିଧାନ ଏହାକୁ ପରିଭାଷିତ କରେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାବୁ ଜାଣନ୍ତି, ଯିଏ ପ୍ରଥମେ ଶେଷ କରେ - ଦେୟ ସିଏ ଦିଏ। ଏହିପରି ଶେଷ ଚା ପାନକାରୀ ହେବାକୁ ସମସ୍ତେ ନୀରବ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି । କେତେକ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବୁନ୍ଦା ଚାକୁ ଏମିତି ଧୀରେ ଧୀରେ ପିଅନ୍ତି, ଯେପରି ଚା ଶେଷ ହେବାକୁ ସରକାରୀ ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟାଠାରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଲାଗିବ। କେହି ହଠାତ୍ “ଜରୁରୀ କଲ୍” ଆସିଛି ବୋଲି କୁହି ଅଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଯାନ୍ତି, ଆଉ ଅନ୍ୟ କେହି ଦୂରରେ ଥିବା ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁକୁ ଏମିତି ଚାହିଁ ରହନ୍ତି ଯେପରି ସେଥିରେ ଗଭୀର ଗବେଷଣା କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ଅଦ୍ଭୁତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲି ଥାଏ — ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗୋଟିଏ ମହାନ କିମ୍ବା ସରଳ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଲ୍ ଦେଇନଥାଏ। କିନ୍ତୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଚା ସଭାରେ, ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ସବୁଠାରୁ ଧୀର ଚା ପାନକାରୀ ହୋଇଯାଆନ୍ତି ଏବଂ ନିଜର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି କୁ ସମତୁଲ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି । ଚା ଦୋକାନରେ ଏହି ମହାନ କୂଟନୀତିରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନର ଚା କପ୍ ଗୁଡିକ ତାର ଦାତାକୁ ନିଶ୍ଚିତ ପାଇଥାନ୍ତି ।

ହଠାତ୍ ଡେପୁଟି ଡାଇରେକ୍ଟରଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ ଆତଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ। ସତେ ଯେମିତି ଚା କପ୍ ମଝି ଆକାଶରେ ସ୍ଥାଣୁ ପଲିଟିଯାଏ । ତା'ପରେ ସେ ହସି କୁହନ୍ତି: "ଆଉ ଗୋଟେ କପ୍ ଦେରେ ମୁନା। ଆଜି ହେବାକୁ ଥିବା ବୈଠକ ବାତିଲ ହେଇଗାଲା।" ସାମୂହିକ ଆଶ୍ୱସ୍ତି। ଏଥିରୁ ଏହା ପ୍ରମାଣିତ ହୁଏ ଯେ - ଉପରିସ୍ଥ ଅଧିକାରୀ ମଧ୍ୟ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ଚା ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି ।

ବିତର୍କ ପ୍ରଜ୍ଜ୍ୱଳିତ ହୁଏ - ସ୍ଥାନାନ୍ତର, ପଦୋନ୍ନତି, କ୍ୟାଡର ରାଜନୀତି। କେହି ଜଣେ ମଜା କରେ, "ଏଇ ଚାଇ ସଭାରେ ମୋ IQ ବୃଦ୍ଧି ହେଲା।" ଆଉ ଜଣେ ଉତ୍ତର ଦିଏ, "ଆଇକ୍ୟୁ ବୃଦ୍ଧି ହେଲା କି ବିପି ବୃଦ୍ଧି ହେଲା?" ରାସ୍ତା ଦେଇ ହସ ପ୍ରତିଧ୍ୱନିତ ହୁଏ - ସେହି ବାଟ ଦେଇ ଯାଉଥିବା ନାଗରିକମାନେ ଭାବନ୍ତି ଯେ ଆଜି କିଛି ନୀତିଗତ ସଂସ୍କାର ଚାଲିଛି ବୋଧେ ।

ପନ୍ଦର ମିନିଟ୍ ଗଭୀର ବିଶ୍ଳେଷଣ ଏବଂ କୌଣସି ଫାଇଲ କାମ ନ କରିବା ପରେ, ସମସ୍ତେ ସତେଜ ହୋଇ ଫେରିଯାଆନ୍ତି। ଫାଇଲଗୁଡ଼ିକ ପୁଣି ଖୋଲନ୍ତି , କିନ୍ତୁ ଏବେ ନୂତନ ସତେଜ ଶକ୍ତି ସହିତ।

କେତେକ କୁହନ୍ତି ଯେ ଚା ସଭା ସମୟ ନଷ୍ଟ କରେ। ଭିତରର ଲୋକମାନେ ଭଲ ଭାବରେ ଜାଣନ୍ତି - 'ଚା ସଭା' ଯେ ଏକକାଳୀନ ଭାବରେ ଏକ ତାଲିମ କେନ୍ଦ୍ର , ଯୋଜନା ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା କେନ୍ଦ୍ର ଅଟେ । ଗରମ ଚା ପିଇବା ସମୟରେ , ବାବୁମାନେ ସର୍କୁଲାରଗୁଡ଼ିକୁ ଡିକୋଡ୍ କରନ୍ତି, ନିୟମ ସ୍ପଷ୍ଟ କରନ୍ତି, ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଜ୍ଞାନ ବାଣ୍ଟିଥାନ୍ତି, ଏବଂ ଅଫିସ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟର ମନୋଭାବକୁ ପୁନଃନିର୍ମାଣ କରନ୍ତି।

ଯଦିଓ - ପ୍ରତ୍ୟେକ କପରେ ଗୋଟିଏ ସସପେନ୍ସ ଥାଏ: ଏଥର କିଏ ଦେବ?

ଚା ସଭାରେ, ପ୍ରତିଦିନ ବନ୍ଧୁତା , ଗପସପ, ହସ ର ବାତ steel ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ।

ଏବଂ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ -ଚା ବିଲ୍ ଦେୟ ସମାଧାନ କରିବା ମଧ୍ୟ ଏକ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିବା ପରି ଲାଗେ। ଯଦିଓ ଚା ସଭାରେ ନିୟମିତ ଯୋଗଦାନ ଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତେ ପକେଟ ରୁ ଟିକେ ଗରିବ ହୁଅନ୍ତି , କିନ୍ତୁ ଜ୍ଞାନରେ ଟିକେ ଧନୀ, ସମ୍ପକରେ ଗୋଟେ ପାଦ ଆଗକୁ ଏବଂ ଫାଇଲ ଗଦା ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ସାହସ ର ସହିତ ଆଗକୁ ବାଢ଼ନ୍ତି । ଯଦିଓ ଚା ସଭା ଔପଚାରିକ ଭାବରେ ଏକ ବିରତି ନୁହେଁ - କିନ୍ତୁ ଏହା ଜ୍ଞାନ ବାଣ୍ଟିବା, ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସୁସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିବାର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ।